ویروس های حشرات متعلق به خانوادهای متعددی می باشند که مهم ترین آنها خانواده ی باکولوویروس(Baculoviridae)است که بیشترین گزارش ها ازایجادبیماری در حشرات را به خود اختصاص داده است.باکولوویروس ها به سه گروه(NPVs)(نوکلئوپلی هیدروویروس)ویروس های چند وجهی هسته ای،(GVs)(گرانولوویروس ها)ویروس های دانه ای وویروس های بدون پوشش تقسیم        می شوند2گروه  NPV,G درایجاد بیماری زایی در بند پایان از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند.باکولویروس هادرگروه ویروس های دارای پوشش پروتئینی (Occlusion Bodies)وژنومDNA (ds )می باشند.این ویروس هاتوسط میکروسکوپ نوری که به فازکنتر مجهز است قابل رویت می باشد.ویروس های بیماری زای حشرات از طریق گوارش وارد معده حشره شده وپس از تخریب بافت های چربی وسایر بافت های داخلی موجب مرگ میزبان خود می گردند.علایم بیماری ویروسی در لاروپروانه ها  به صورت رنگ پریدگی ونسبتاسفیدوشیری شدن رنگ بدن لارو می باشد.لارو مرده بی حال،نرم وشل شده وگاهی از شاخه برگ درختان آویزان می شوند.در این مرحله بدن لارو محتئی مقدار زیادی ذرات ویروس می باشد.باکولوویروس ها باکولوویروس هاتقریبادر تمام محیط ها (دریا،خشکی،جنگل... . ) حضور دارندوآلوده کننده بند پایانی هستندکه دراکوسیستم هایآبی وخشکی زندگی میکنند. این عوامل در خارج از بدن میزبان در داخل پوشش مخصوص(نوکلئوکپسیدی) وپوشش پروتئینی قابلیت ماندگاری زیادی دارند،لکن تشعشعات خورشیدی به ماندگاری آنها آسیب شدیدی وارد می کند (هانتر فوجیتاوهمکاران 1998 ).

حشره کش های ویروسی:

در حال حاضربیش از 50 نوع حشره کش ویروسی در دنیا به ثبت رسیده وبه شکل تجاری عرضه می گردد.در کشورهای اتحادیه اروپا 19 حشره کش ویروسی آزمایش شده است و10 نوع حشره کش ویروسی به صورت تجاری تحت نام های

Granupon  Madex،Agrovir،Capex  از گروه GvوSpodoptrin_

Spod_x،Virox،Monisarmiovirus          Carpovirusine .  Mamestrin

از گروه NPV عرضه گردیده است. درکشورهای اروپای شرقی وتازه استقلال یافته وروسیه،14 نوع حشره کش ویروسی بررسی وثبت و10 نوع از آنها به شکل تجاری عرضه شده است. درشبه قاره هندباکولوویروس هادر33 نوع لاروازپروانه سانان جداگردیده است.بیشترین تمرکزمطالعات ارزیابی وکاربردباکولوویروس درشبه قاره هندبرروی آفات Helicovera armigera  (برروی محصولات پنبه،گوجه فرنگی،آفتابگردان،لوبییای سودانی)،Spodoptera litura  (برروی تنباکو،پنبه،موزوگل کلم)،Amsacta albistriga (برروی بادام زمینی)،Mytimna separate (برروی سورگوم)بوده است.درپاکستان جدایهA.segetumGV Agrotis ipsilon برروی تنباکوطی طرح مشترکی بادانمارک موردارزیابی قرارگرفت.درکشورهای آسیای جنوب شرقی به علت شرایط مساعدآب وهوایی وکشت وسیع ومتراکم محصولات میوه ای وفیبری،موجب تنوع آفات وخصوصا دردهه 1980سبب مصرف بی رویه سموم گردیده است.این موضوع موجب فشار مضاعف برای جایگزینی روش های مدیریت تلفیقی درقالبIPM گردیده است. استفاده ازباکولوویروس هابه عنوان یکی ازبرنامه هایIPM مورد توجه قرار گرفته است.در تایلند پیشرفت های قابل ملا حظه ای بر روی S.exiguaNPV ،

Helicovera armigera NPV انجام گرفته است.در مالزی نیز جدایه LITURANPV بر روی آکاسیا گزارشده گردیده است . در کشور چین در دهه 1960 جدایه PIERIS RAPA GV  گزارش و سپس تولید و ارزیابی گردیده است . تا کنون سه جدایه GV و10 جدایه NPV در چین بر روی آفات درختان میوه و گیاهان زراعی گزارش و مورد ارزیابی قرار  گرفته است .مطالعت  بیماری شناسی کرم ابریشم از سالیان دور در کشور ژاپن مورد توجه بوده است . در این کشور 5 نوع NPV بر روی آفات و2نوع جدایه ویروس GVاز  Adoxophys sp  homona magnanima آفات چای نیز گزارش و ارزیابی شده است در ژاپن یک حشره کش ویروسی از گروه cpv بر روی  d.spectabilis به ثبت رسیده است .بیشترین مطالعات انجام شده در مصر بر روی جدایه باکولو ویروس لارو برگخوار پنبه بوده است.ضمن اینکه gv کرم ،50 جدایه باکولو ویروس ، 6 انتوموپوکس ویروس و10 ایزومتیک ویروس کوچک گزارش وازریابی گردید .در کانادا 3نوع در ایالات متحده 7نوع حشره کش ویروسی به ثبت رسیده است که از این تعداد 8نوع از گروه npv و دو نوع از نوع gv می باشند.دربرزیل کنترل کرم برگخوارذرت ولوبیاتوسط NPV موردتوجه قرارگرفته وبه وبه کشورهای همجوارنیزتعمیم وصادرشده است.درپرGV         phthorimae operculella جداسازی وبرعلیه کرم غده سیب زمینی مورداستفاده قرارگرفته وبه سایرکشورهای همجوار(آمریکای جنوبی)نیزصادرگردیده است.

منبع :  entomology2.blogfa.com